Ambachtelijk

Een belangrijk signaal. Consumenten denken dat het vaak niet klopt wanneer een bedrijf of een product de term ambachtelijk gebruikt. De Consumentenbond meldde dit enige tijd geleden als een van de resultaten uit een onderzoek onder 700 consumenten. Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat consumenten zich ergeren aan de term ambachtelijk. Ze vinden het begrip misleidend en de producten onnodig duur. Ze geloven niet dat producten ook echt op ambachtelijke wijze zijn gemaakt.

Volgens de oude Dikke Van Dale betekent ambachtelijk dat iets betrekking heeft op het ambacht, dat het met vakmanschap is gemaakt of van oude degelijkheid is. De moderne digitale variant Wikipedia legt het accent iets anders. Een product wordt als ambachtelijk gezien, wanneer het op de originele, traditionele manier wordt gemaakt. Een ambachtelijk product is uniek, is gemaakt met persoonlijke vakbekwaamheid en liefde en is daarom ook duurder dan de procesmatige gemaakte (lees: industriële) producten. Ambachtelijk staat lijnrecht tegenover procesmatig. In de marketing wordt het begrip gebruikt om een product een toegevoegde waarde beleving mee te geven. Niets staat bedrijven daar overigens bij in de weg. Ambachtelijk is een begrip dat niet is beschermd en door iedereen mag worden gebruikt. De Consumentenbond wil het gebruik van het begrip aan banden leggen door regels in te voeren.

De vraag is of deze extra regels nodig zijn. Een belangrijker vraag is of, en hoe lang, het gebruik van het begrip ambachtelijk nog zinvol is. Het risico op een boemerangeffect is inmiddels aanwezig Consumenten en maatschappelijke organisaties zijn niet dom. Als ze niet meer geloven in wat er op een verpakking staat of het gevoel hebben dat er iets niet zou deugen, wordt er stiekem geknabbeld aan de betrouwbaarheid van een product en producent. Natuurlijk is het lastig om uit te leggen op welke wijze moderne producten vandaag de dag worden gemaakt. Natuurlijk is het niet eenvoudig om het verschil met concurrente producten aan te duiden. En natuurlijk zegt een woord met het bijbehorende plaatje meer dan een tekstuele uitleg van meerdere pagina’s.

Maar……als een woord haar waarde verliest omdat de vlag de lading niet (meer) dekt en het risico op wantrouwen ontstaat, is het tijd om de strategie en uitvoering te herzien. Het kost onmetelijk veel als een merk of een bedrijf het consumentenvertrouwen verliest. Dat kan gemakkelijk wanneer consumenten op de sociale media een naming en shaming hype beginnen, omdat het gevoerde begrip of de communicatie in hun ogen niet deugt.