Op de trekkers?

De temperatuur loopt op in agrarisch Nederland. In de NRC roepen organisaties melkveehouders op om met trekkers naar Amsterdam te gaan eind mei. In andere media ontspinnen zich discussies tussen allerlei partijen. Ieder met hun eigen invalshoek. Pro boeren, anti andere boeren, pro of anti boerenorganisaties of hun bestuurders, pro duurzaam, pro protesten, anti acties. Alles loopt door elkaar.

Duidelijk is dat verschillende agrarische ondernemers zich bedreigd voelen in hun bestaan. Ze voelen zich niet gehoord en ervaren uitspraken van andere partijen als onrechtvaardig. Bij een aantal staat het water aan de lippen. Daar komt het aan op domweg overleven. In het nauw maken ze daarom vreemde sprongen.

De wereld is de laatste decennia in rap tempo veranderd. Nederland werd in korte tijd een grotendeels verstedelijkte samenleving. Agrarisch Nederland probeerde dat proces bij te houden. Dat lukte op onderdelen. Agrarisch Nederland is uiteindelijk op tal van deelterreinen wereldwijd koploper. Door het ontbreken van een overall visie en beleid in agrarisch Nederland is het echter los en soms drijfzand gebleken waarop veranderingen zijn doorgevoerd. Met alle gevolgen van dien.

De Nederlandse overheid heeft in de afgelopen jaren dankbaar geprofiteerd van de economische waarde van de Nederlandse agrarische sector. In de crisisjaren was het verdienmodel van Agrarisch Nederland dat zorgde voor veel inkomsten. De Nederlandse overheid heeft echter verzuimd om tegen de achtergrond van die veranderingen een visie te ontwikkelen op voedselbeleid (of in elk geval niet gecommuniceerd) en van daaruit een visie op toekomstig agrarisch Nederland.

Op zoek gaan naar de schuldvraag is echter een zinloze weg. Die ligt in het verleden en is niet meer te veranderen. Belangrijker is de cruciale vraag te stellen. Willen we nog agrarische ondernemers in ons kleine grotendeels verstedelijkte land en wat wordt dan van hen gevraagd? Zodra dat scherp staat, kunnen agrarische ondernemers aan de slag.

Wanneer acties nodig zijn om burgers in Nederland te wijzen op de noodzaak van een agrarische visie, prima. Wanneer trekkers nodig zijn om die visie scherp te krijgen, dan is dat ook goed wanneer dat ‘boerenwaardig’ gebeurt. Al zijn er vast nieuwere en meer effectieve wegen te verzinnen. Waar niemand nu op zit te wachten is het verharden van standpunten, het exploderen van emoties of op nog verder ingegraven bestuurders bij de overheid, maatschappelijke of boerenorganisaties.

De Nederlandse overheid heeft tijdens haar EU-voorzitterschap drie beleidsspeerpunten aangegeven. In dat lijstje komt de Europese voedselvoorziening en voedselproductie niet voor. Dat zegt wat. Boeren en tuinders van Nederland doen er verstandig aan zélf op hun zaak te passen. Daar zijn niet zozeer trekkers naar Amsterdam voor nodig, maar mensen die met 1 oog op de markt en 1 oog op de maatschappij naar het collectieve belang willen kijken. Die hun eigen belang even willen vergeten en een toekomst helpen bouwen voor agrarisch Nederland.