Open vizier

15 december 2016

Met de intrede van het internet en de digitale media wordt de roep om openheid en transparantie met de dag groter. Tegelijk neemt ook het aantal (vermeende) deskundigen toe. Wie een mening heeft publiceert die. Al of niet gebaseerd op waarheden. Dat is niet relevant. ‘Dit vind ik.’ PUNT en vaak met een uitroepteken.
Ook het gekozen taalgebruik is veranderd. Een aanhef, of concreet Geachte mevrouw of heer boven een tekst zijn rariteiten geworden. Evenals zorgvuldige formuleringen of goed Nederlands. Schelden, het uitmaken voor rotte vis of nog erger is normaal geworden. En als je het waagt om het er niet mee eens te zijn, zijn bedreigingen een gewoonte geworden.
We kunnen ons er al of niet druk over maken en kunnen al of niet reageren. De keus is aan elk individu. We kunnen er weinig aan doen en de optimisten onder ons zullen denken dat de wal het schip wel weer een keer zal keren.

Waar echter wel wat aan te doen valt, is het weghalen van de anonimiteit in beeldmedia en op fora en platforms waar het debat plaatsvindt. Het is vreemd om het volstrekt normaal te vinden dat beeldopnames worden gemaakt van mensen die gehuld in mutsen en shawls (anoniem) de meest opruiende taal uitslaan of mensen (of dieren) mishandelen. Ook aan hen die een extreme mening aanhangen of extreem gedrag vertonen, moet de eis van openheid en transparantie worden gesteld. Wie dat niet wil, zou geen podium moeten krijgen.

Hetzelfde geldt op discussiefora of -platforms. Tal van mensen uiten er hun ongenoegens anoniem, of onder een alias. Ze kunnen en mogen zich alles permitteren. Van enige correctie door de eigenaar van het podium is veelal geen sprake. Evenals bij de beeldmedia zou hier ingegrepen moeten worden. Wie een mening heeft en die wil verkondigen, moet het fatsoen (en wellicht het lef)  hebben omdat open en transparant te doen.  De media moeten dat duidelijk maken. Wie zich niet aan deze spelregels houdt, komt niet in beeld resp. krijgt geen podium.

Strijden voor eigen standpunten, overtuigingen en meningen is prima. Het hoort in een democratie en het is goed gebruik in een open en transparante wereld. Strijden met open vizier is fair en verdient respect. Wie daar niet aan mee doet, valt in de categorie lafaard of oneerlijk of onbetrouwbaar.
Media – en zeker platforms en podia die pretenderen de dialoog te willen faciliteren – moeten het lef hebben deze grenzen te trekken. Open vizier en anders niet – meer mogen – meedoen.
Dat zou de discussies en het uitwisselen van standpunten wel eens heel wat inhoudelijker, plezieriger en daarmee vooral ook effectiever kunnen maken.